اخبار و بررسی لوازم
اویل پمپ موتور و گیربکس
اویل پمپ موتور و گیربکس چیست؟
اویل پمپ (پمپ روغن) در واقع یکی از اجزای مهم موتور و گیربکس خودرو است و وظیفه‌ای بسیار حیاتی دارد. عمده وظیفه اویل پمپ پمپاژ (پمپ کردن) روغن به تمامی قسمت‌های موتور و سیستم روغن‌رسانی است تا فشار ورودی روغن به موتور یا گیربکس را تامین کرده و در نتیجه از اصطکاک زیاد و سایر مشکلات مرتبط با کمبود روغن جلوگیری کند. این کار باعث حفظ دما و سلامت قطعات مختلف موتور و افزایش عمر مفید آن میشود.
در واقع، روغن پس از گذشت از مسیر‌های مختلف درون موتور به دلیل فشار ساخته شده توسط اویل پمپ به قطعات مختلف موتور یا گیربکس می‌رسد و همین امر باعث کاهش اصطکاک و سایر عوامل مضر میشود. از این رو، انتخاب و عملکرد مناسب اویل پمپ برای عملکرد بهینه و دوام موتور بسیار مهم است.
انواع اویل پمپ
اویل پمپ‌ها به انواع مختلفی تقسیم میشود:
پمپ‌های دنده‌ای (Gear Pumps): در این نوع پمپ، روغن توسط دنده‌ها به فشار و جریان مورد نیاز پمپاژ میشود.
پمپ‌های روتوری (Rotary Pumps): این نوع پمپ از روتور و شناور برای ایجاد فشار و جریان روغن استفاده می‌کنند.
پمپ‌های سوزنی یا پیستونی (Needle or Piston Pumps): در این نوع پمپ‌ها، از سوزن‌ها یا پیستون‌ها برای ایجاد فشار و پمپاژ روغن استفاده میشود.
استفاده از اویل پمپ مناسب با توجه به نیازهای موتور یا گیربکس و شرایط کاری می‌تواند به طول عمر و عملکرد بهتر موتور کمک کند و از خرابی‌های غیرضروری جلوگیری کند.
اویل پمپ های دنده‌ای
این نوع اویل پمپ‌ها با استفاده از دو چرخ دنده که در داخل پوسته‌ی پمپ قرار دارند، روغن را جمع‌آوری و به قطعات مختلف موتور پمپاژ می‌کنند. در ادامه، به برخی نکات مهم در مورد اویل پمپ‌های دنده‌ای اشاره خواهیم کرد:
عملکرد دنده‌ها: چرخ دنده‌ها در این نوع پمپ با یکدیگر تراز شده‌اند. یک چرخ دنده به عنوان محرک (دنده‌ی ورودی) عمل می‌کند و دیگری به عنوان هرز گرد (دنده‌ی خروجی)، وقتی که دنده محرک حرکت می‌کند، دنده هرز گرد نیز حرکت می‌کند و در نتیجه روغن را به داخل پمپ می‌کشد.
جابجایی روغن: وقتی که دنده‌ها در حال چرخش هستند، فضاهای بین دنده‌ها کاهش یافته و روغن به داخل این فضاها جذب میشود. در نتیجه، روغن به داخل پمپ کشیده میشود و به حفره‌های میان دنده‌ها منتقل میشود.
پمپاژ روغن: با چرخش دنده‌ها، روغن به داخل حفره‌های میان دنده‌ها و سپس به لوله‌ی خروجی پمپ می‌رود. این روغن سپس به سیستم روغن‌رسانی موتور منتقل میشود تا قطعات مختلف را با روغن تامین کند و از اصطکاک زیاد و سایر مشکلات مرتبط با کمبود روغن جلوگیری کند.
ساختار هم‌پوشانی: چرخ دنده‌ها با یکدیگر هم‌پوشانی دارند که به کاهش نشتی روغن کمک می‌کند و از عملکرد بهینه پمپ اطمینان حاصل می‌کند.
اویل پمپ‌های دنده‌ای به عنوان یکی از نوع‌های اصلی پمپ‌های روغن در موتورها استفاده میشوند و در حفظ سلامت موتور و افزایش عمر مفید آن نقش مهمی دارند.
اویل پمپ‌های روتوری
اویل پمپ‌های روتوری نیز به عنوان یکی از نوع‌های پمپ‌های روغن در موتورها استفاده میشوند و عملکردی مشابه اویل پمپ‌های دنده‌ای دارند با تفاوت‌هایی در ساختار داخلی. در این نوع پمپ‌ها، چرخ دنده جایگزین شده است و به جای دو چرخ دنده، یک روتور داخلی دوران می‌کند.
در اویل پمپ‌های روتوری، روتور داخلی و روتور خارجی به صورت هم‌پوشانی در داخل پوسته پمپ قرار دارند. زمانی که روتور داخلی و روتور خارجی دوران می‌کنند، فضای میان آنها تغییر می‌کند و این باعث جذب روغن به داخل پمپ میشود. همچنین، این حرکت باعث ایجاد فشار در میان روتور داخلی و خارجی میشود، که روغن را به سمت لوله‌های خروجی پمپاژ می‌کند.
مزیت اصلی از اویل پمپ‌های روتوری نسبت به دنده‌ای این است که هم‌پوشانی بین روتور داخلی و خارجی به عنوان یک مکانیزم سازگاری فشار ایجاد می‌کند و نیازی به سطوح دنده‌ها نیست. این ساختار می‌تواند به عملکرد بهتر و کم‌نشتی بیشتر انجام پمپاژ روغن کمک کند.
بنابراین، اگرچه تفاوت‌هایی بین اویل پمپ‌های روتوری و دنده‌ای وجود دارد، اما هر دو نوع پمپ اهمیت بسیاری در حفظ سلامت و بهینه‌سازی عملکرد موتور دارند.
مطالعه بیشتر: مقایسه کامیون بنز، ولوو و اسکانیا
اویل پمپ‌های سوزنی
اویل پمپ‌های سوزنی یا پیستونی نیز یک نوع پمپ روغن هستند که در آن از پلانچر و سوزن استفاده میشود. این نوع پمپ به دلیل ساختار ساده‌تر و اجزای کمتری که دارد، به عنوان یک نوع کم‌نشت و قابل اعتماد مطرح میشود.
در اویل پمپ‌های سوزنی، سیلندر، پیستون و فنر وجود دارند که به همراه پلانچر (سوزن) عملکرد پمپ‌کردن را ایجاد می‌کنند. عملکرد این پمپ به این صورت است:
- فشار لازم: فنر به عنوان یک منبع انرژی ذخیره‌شده عمل می‌کند و فشار لازم برای پمپاژ روغن را ایجاد می‌کند.
- حرکت پیستون: با تحریک هوزینگ یا تغییر فشار، فنر رها میشود و این باعث حرکت پیستون درون سیلندر میشود.
- پمپاژ روغن: حرکت پیستون درون سیلندر باعث فشردن روغن به سمت لوله‌های خروجی و تخلیه آن میشود.
این نوع پمپ به دلیل ساختار ساده‌تر و عملکرد قابل اعتماد، در گذشته برای پمپاژ روغن مورد استفاده قرار می‌گرفت. با پیشرفت تکنولوژی، اویل پمپ‌های دیگری با عملکرد بهینه‌تر و کم‌نشت‌تر توسعه داده شده‌اند، اما اویل پمپ‌های سوزنی همچنان در برخی از برندهای خودروها و سیستم‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند.
عواملی که باعث خرابی اویل پمپ میشود
یکی از عوامل خرابی اویل پکپ داغ شدن موتور است که به دلایل مختلف اتفاق افتاده و می‌تواند عواقب جدی و خرابی‌های جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد. از آنجا که اویل پمپ وظیفه‌ی تامین روغن به قطعات موتور را دارد، مسائل مرتبط با خرابی این پمپ به طور مستقیم می‌تواند به داغ شدن موتور و خرابی‌های مرتبط با آن منجر شود.
داغ شدن موتور می‌تواند به علت موارد زیر اتفاق بیفتد:
- کمبود روغن: اگر سطح روغن موتور به حدی پایین برسد که کافی نباشد تا به درستی به قطعات موتور رسانده شود، این باعث اصطکاک زیاد بین قطعات و داغ شدن غیرطبیعی موتور میشود.
- خرابی اویل پمپ: همانطور که اشاره کردید، خرابی اویل پمپ می‌تواند باعث کاهش فشار و تداخل در توزیع روغن به قطعات شود که منجر به داغ شدن موتور میشود.
- فیلتر روغن کثیف: اگر فیلتر روغن کثیف یا گرفته شده باشد، جریان روغن به قطعات موتور به میزان کافی انجام نمی‌شود و داغ شدن موتور ایجاد میشود.
- تموم شدن آب سیستم خنک‌کننده: آب خنک‌کننده نقش مهمی در کنترل دمای موتور دارد. اگر آب تمام شود یا نشتی در سیستم خنک‌کننده وجود داشته باشد، دمای موتور افزایش می‌یابد.
- روغن قدیمی و آلوده: استفاده از روغن قدیمی و آلوده که ویژگی‌های روغن را از دست داده باشد، می‌تواند منجر به داغ شدن موتور شود.
بنابراین، مراقبت مناسب از سیستم روغن‌رسانی، فیلتر روغن و حفظ سطح روغن منجر به جلوگیری از داغ شدن نامطلوب موتور و حفظ سلامت آن خواهد شد. اگر هر یک از علائمی که اشاره کردید، مشاهده شود، تعمیر و نگهداری مناسب باید به موقع انجام شود تا از خرابی‌های جدی جلوگیری شود.
زمان تعویض اویل پمپ
خرابی اویل پمپ می‌تواند تأثیرات جدی بر عملکرد موتور داشته باشد و به عواملی مانند داغ شدن موتور و یاتاقان زدن منجر شود. که خرابی اویل پمپ تنها عامل ممکن برای یاتاقان زدن موتور نیست، اما در صورت وقوع این مشکل همانند سایر علائمی که ذکر شد، باید به طور جدی مورد بررسی قرار گیرد.
عواملی که خرابی اویل پمپ باعث آن میشوند عبارتند از:
- کمبود فشار روغن: خرابی اویل پمپ می‌تواند به کاهش فشار روغن در مدار منجر شود، که این فشار کمتر در موتور ممکن است به داغ شدن و خرابی قطعات منجر شود.
- داغ شدن موتور: اگر اویل پمپ به درستی کار نکند، روغن به قطعات به میزان کافی نمی‌رسد و اصطکاک زیاد باعث داغ شدن موتور و خرابی قطعات میشود.
- فشار مدار روغن: فشار مدار روغن در موتور باید به میزان مناسب باشد تا به بهینه‌ترین شکل روغن به قطعات برسد. کاهش فشار ممکن است نشان‌دهنده مشکل در اویل پمپ باشد.
- شکستگی یا ترک قطعات: بررسی و برش همه‌ی قطعات اویل پمپ به دنبال نشانه‌های شکستگی یا ترک در آنها می‌باشد. این شکستگی‌ها می‌توانند منجر به عملکرد نادرست اویل پمپ شوند.
به طور کلی، رعایت نگهداری منظم، تعویض به موقع روغن و فیلتر روغن، و بررسی دوره‌ای اویل پمپ به حفظ سلامت موتور و جلوگیری از خرابی‌های جدی کمک می‌کند. اگر هر یک از علائم و نشانه‌هایی که ذکر کردید مشاهده شود، بهتر است به یک تعمیرکار ماهر مراجعه کنید تا به مشکلات موتور و سیستم روغن‌رسانی دقیق تر نگاه کند و تعمیرات لازم را انجام دهد.
سخن آخر
در این مقاله به بررسی اویل پمپ و عوامل خرابی آن پرداختیم. سایت نمایندگی دات کام به عنوان شرکت پیشگام در زمینه ی خرید و فروش انواع لوازم یدکی ماشین سنگین است که امکان خرید انواع لوازم و تجهیزات ماشین سنگین را برای متقاضیان عزیز فراهم کرده است.جهت خرید تجهیزات ماشین سنگین و اویل پمپ موتور و گیربکس وارد بخش فروشگاه سایت شوید.
